Tuesday, January 22, 2013

ពាក្យទំនៀម



«កុំទុកចិត្តបរទេស »

​​ជនបរទេសគេមានជាតិ,របៀប,បែបបទ,ប្រពណី, ទំនៀមទន្លាប់ផ្សេងគ្នា។ មិនមែនមិនឲ្យសេពគប់រាប់ជាមិត្តនោះទេ តែកុំឲ្យអស់ពីក្នុងចិត្តពេក (កុំស្លាប់គំនិតពេកនឹងវាពេក)។

«កុំទុកចិត្តអភិនេស្រ្កម៍ (អៈភិនេស)»អភិនេស្រ្កម៍គឺអ្នកបួស។ អ្នកបួសមិនមែនសុទ្ធតែបរិសុទ្ធទាំងអស់នោះទេ។ មានទិនានមួយថា៖ មានតាបស (ព្រាហ្ម) មួយអង្គប្រព្រឹត្តត្រឹមត្រូវល្អណាស់ ធ្វើឲ្យមហាសេដ្ឋីម្នាក់ពេញចិត្តយ៉ាងខ្លាំង គាត់តែងនិមន្ដតាបសមកឆាន់ជារឿយៗ។ វេលាមួយ គាត់និមន្ដតាបសនោះមកឆាន់នៅក្នុងរោងប្រក់ស្បូវមួយ នៃគេហដ្ឋានគាត់។ ពេលចប់កិច្ច តាបសក៏ចេញ​ទៅ មួយស្របក់ក៏ត្រឡប់មកវិញ ធ្វើឲ្យសេដ្ឋីងឿងឆ្ងល់សួរតាបសៗ តបថា៖ ភ្នួងសក់អាត្មា​វាទើសទាក់ដាច់ជាប់ទងស្បូវដំបូលមួយកំណាត់តូចនេះ មិនគួរគប្បីសោះ ពេលនេះអាត្មា​សុំយកមកសងឧបាសកវិញ។ សេដ្ឋីគិតថា « យីអើ ! រួចចុះលោកនេះក៏មានចិត្តត្រង់អីយ៉ាងនេះ សូម្បីតែចុងស្បូវដ៏តូចមួយ ក៏យកមកសងវិញដែរ »។ លុះខាងក្រោយមក មានចោរកម្មកើតឡើងក្នុងស្រុក សេដ្ឋីនិងប្រពន្ធក៏មាសប្រាក់បន្តិចម្ដងៗទៅផ្ញើរនឹងតាបស។ ឯតាបសពេលដែលប្រមូលបានមាសប្រាក់ច្រើនហើយ ក៏វេចបង្វិចយកទៅអស់គ្មានសល់។

«កុំទុកចិត្តអភិប្រាយ»អភិប្រាយ មានន័យស្រដៀងនឹងអធិប្បាយដែរប្រែថា ប្រាថ្នា,បំណង, រាយរាប់សេចក្ដីដោយពិស្ដារ ដោយសព្វគ្រប់។ គឺថាបើសិនជាមានអ្នក ប្រាជ្ញ ចេះដឹងណាមួយគេមករៀបរាប់បរិយាយល្ហល្ហាចនោះ កុំចេះតែជឿពេក កុំគិតថាត្រឹមត្រូវទាំងអស់ឱ្យសោះ។

«ប្រើទំរែងខ្ពស់ រំពឹងឲ្យឆ្ងាយ»ប្រើទំលែងខ្ពស់ ជាពាក្យប្រៀបធៀបដូចជាសត្វទំ លើទ្រនំ។ ទំ ទុកដូចជាការអង្គុយ ជាបង្គុយ​របស់យើង មានន័យថា ពេលមានពិធីឯណានីមួយ ឬក្នុងពិធីបុណ្យការ..មានក្រាលកម្រាល កន្ទេលឬកៅអី មិនមែនភ្លែតឡើង អង្គុយភ្លាមធ្វើហីដោយមិនបានគិតអ្វីមុខក្រោយនោះទេ យើងតោងអង្គុយនៅទីដែលទាប។ បើយើងទៅអង្គុយទីកន្លែងខ្ពស់ភ្លាម (កន្លែងកិត្តិយស) ពេលដែលមានអ្នកមុខអ្នកការគេមកដល់ គេនឹងដេញយើងឱ្យចេញពីកន្លែងនោះវិញមិនខាន ដោយទុកទីនោះឱ្យអ្នកមានមុខមាត់ ពេលនោះយើងនឹងខ្មាស់គេមិនខាន។ បើយើងដាក់ខ្លួនអង្គុយ នៅទីធម្មតាទុកឱ្យគេមកអញ្ជើញទៅកាន់កន្លែងខ្ពង់ខ្ពស់វិញ នោះទើបវាថ្លៃថ្នូរជាង។

«ស្ដាប់ពាក្យបរិយាយបណ្ដាំមេជី»មេជី គឺមេបា មាតា បិតា ចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យ គ្រូបារអាចារ្យដែលយើងត្រូវស្ដាប់ពាក្យឱវាទប្រៀនប្រដៅរបស់លោក គេហៅមេជីនេះឯង។ មនុស្សចាស់ អ្នកបួស អ្នកកាន់សីល គេហៅថាជី ឯអ្នកគ្រប់គ្រងលើជីនេះគេហៅថា មេជី។

រ័ត្នន៍ សេនា

ទុំហូ


ឪពុក