កឋិនទាន គឺមានតែក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាប៉ុណ្ណោះ។ ព្រះសាមណគោតមបរម
គ្រូនៃយើង
ព្រះអង្គទ្រង់អនុញ្ញាតនូវកឋិនត្ថារកិច្ចនេះ
ក្នុងរវាងមជ្ឈឹមពោធិកាល ប្រា
រព្ធចំពោះភទ្ទិយភិក្ខុទាំង
៣០អង្គ (កន្លែងខ្លះថា ភិក្ខុទាំង ៣០អង្គនេះ ជាបងប្អូននឹង
គ្នា ថាជាបងប្អូនស្តេច បសេនទិកោសល )។
តាមប្រភពដកស្រង់ចេញពីឯកសារ លំអានទំនៀមខ្មែរបុរាណបានឲ្យដឹងថា
កាលពី ភទ្ទិយភិក្ខុ
៣០រូប ប្រព្រឹត្តអារញ្ញកង្គធុតង្គវត្ត (ប្រព្រឹត្តធុតង្គនៅក្នុងព្រៃ)។
នៅពេលមុនថ្ងៃចូលវស្សា
លោកមានបំណងទៅវន្ទាលាព្រះជាម្ចាស់ដើម្បីទៅគង់ចាំ
វស្សាកន្លែងណាមួយ
(នេះជាទំនៀមកិច្ចវត្តរបស់សហធម្មិកៈ)។ ប៉ុន្តែភទ្ទិយភិក្ខុទាំង
៣០ អង្គ
ដោយដំណើរថ្មើរជើងផ្លូវឆ្ងាយ
និមន្តទៅមិនទាន់ដល់អាវាសព្រះគង់នៅ
ពេលថ្ងៃចូលវស្សាមកដល់
ក៏ព្រមព្រៀងគ្នានៅចាំវស្សាក្នុងដែន បាថេយ្យនា ក្រុងសា
កេត ត្រង់កណ្តាលផ្លូវតែម្តង។
ដល់ថ្ងៃចេញវស្សាហើយ ក៏និមន្តទៅថ្វាយបង្គំគាល់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធដែលគង់
ចាំវស្សានៅវត្តជេតពន នាក្រុងសាវត្ថី ចំកាលវេលាចុងរដូវវស្សា
ជាសម័យភ្លៀងជា
និច្ចរាល់ថ្ងៃ
ធ្វើឲ្យភិក្ខុទាំង ៣០អង្គ ទទឹកជោកទាំងស្បង់ចីវរ សង្ឃាដី ជួបការលំបាក
តាមផ្លូវមករហូត
(ក្នុងមួយអង្គៗមិនមានត្រៃចីវរ ២ បន្លាស់ សំរាប់ផ្លាស់ប្ដូរទេ)
ដល់
ហើយ ក៏ចូលទៅបង្គំគាល់ព្រះបរមគ្រូទាំងទទឹកជោក។
តាមទម្លាប់ ព្រះពុទ្ធបរមគ្រូ តែងទទួលធម្មបដិសណ្ឋារៈ
រាក់ទាក់សួរសុខទុក្ខ
អំពីការរស់នៅក្នុងវស្សា
៣ខែ អាហារភោជន និងការព្រមព្រៀងគ្នាយ៉ាងណាៗ។
បន្ទាប់មកព្រះអង្គក៏សំដែងធម្មកថា
ធ្វើឲ្យភទ្ទិយភិក្ខុទាំង ៣០អង្គ
បានលុះអរហត្ត
ផលគ្រប់ៗ អង្គ។
ព្រះសម្ពុទ្ធទ្រង់ព្រះតំរិះថា
ប្រសិនបើតថាគតបានអនុញ្ញាតកឋិនត្ថារកិច្ចដល់
ភិក្ខុសង្ឃពីមុនមក
សមបើលោកទាំងនោះមិនជួបក្តីលំបាកយ៉ាងហ្នឹងទេ ហើយកឋិន
នេះព្រះពុទ្ធពីអតីត
ក៏បានអនុញ្ញាតដល់សាវ័កដូចគ្នាដែរ។ ដំណើរនេះ ទើបព្រះពុទ្ធ
ជាម្ចាស់ប្រជុំភិក្ខុទាំងឡាយសំដែងធម្មកថា
ហើយទ្រង់អនុញ្ញាតកឋិនត្ថារកិច្ចថា៖
ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ! តថាគតអនុញ្ញាតឲ្យភិក្ខុទាំងឡាយដែលនៅចាំវស្សារួច
ហើយ
ទទួលក្រាលកឋិនទានបាន ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ!
អានិសង្ស ៥ប្រការ នឹង
សម្រេចដល់ភិក្ខុទាំងឡាយដែលបានក្រាល
(អនុមោទនា) កឋិនរួចហើយ។
ហេតុកឋិនត្ថារកិច្ចយ៉ាងដូច្នេះហើយ
គឺព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ទ្រង់អនុញ្ញាតដល់
សង្ឃសាវកចាប់តាំងពីពេលនោះមក។
មាននៅក្នុងវិន័យបិដក មហាវគ្គភាគ ៨ ត្រង់
កឋិនក្ខន្ដិកៈ ដែលទ្រង់សំដែងយ៉ាងពិស្ដារ)។
លុះជាតំណខាងក្រោយមក បន្ទាប់ពីបានដឹងថា
ព្រះសម្ពុទ្ធទ្រង់អនុញ្ញាតឲ្យ
សាវ័កទទួលកឋិនត្ថារកិច្ច
ព្រះបាទ បសេនទិកោសល
បានផ្តើមធ្វើកឋិនទានមុនគេ
បង្អស់នៅក្នុងសម័យពុទ្ធកាល។
កាលណោះ ព្រះមហាកច្ចាយនត្ថេរ ជាប្រធានបាន
ទទួលក្រាលគ្រងកឋិនឲ្យសម្រេចគ្រប់ប្រការ
។ ឯព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ ព្រះអង្គ
ទ្រង់បានទេសនាក្នុងពិធីបុណ្យនេះ
ដោយទ្រង់សរសើរអំពីអានិសង្សនៃកឋិនទានជា
អនេកបរិយាយ។
ក្នុងធម៌ទេសនា ព្រះអង្គលើកឡើងអំពីអតីតទាន
កាលព្រះអង្គ
យោនយកកំណើតជា នរជីវទុត្តបរមពោធិសត្វ បានជួយវេយ្យវច្ចៈ ខ្វល់ខ្វាយក្នុងអង្គ
កឋិនទានរបស់កុដុម្ពីក៍ម្នាក់
នាំទៅថ្វាយព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធព្រះនាមបទុមបទុមុត្តរៈដែល
កាលណោះ
ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ប្រទានឲ្យព្រះសុជាតត្ថេរ
អគ្គសាវ័កព្រះអង្គជាអ្នក
ក្រាលគ្រង ។
ឯនរជីវទុត្តបរមពោធិសត្វនៃយើង បានទទួលពុទ្ធព្យាករណ៍ពីពេល
នោះមក
ដោយសារបានជួយចាត់ចែងអស់ពីកម្លាំងកាយចិត្ត និងប្រាជ្ញា ស្មារតី
ក្នុង
ពិធីបុណ្យនោះ។
ឯប៉ែកខាងបុព្វជិតវិញ គឺព្រះភិក្ខុនាម នារទត្ថេរ កាលបើបានស្ដាប់
នូវព្រះធម្មទេសនា នៃព្រះបរមគ្រូ
ក្នុងពិធីបុណ្យរបស់ ព្រះបាទបសេនទិកោសល
មហារាជហើយមានសេចក្តីជ្រះថ្លា
ក៏ទៅបបួលញាតិសាច់សារលោហិតរបស់លោក
ហើយទ្រង់ក៏លើកយកអតីតនិទានកាលព្រះអង្គនៅជាស្តេចចក្រពត្តិនាម
វិជិតរាជ ជា
ធំលើទ្វីបទាំង ៤
បាននាំកឋិនទៅថ្វាយព្រះពុទ្ធនាម កោណ្ឌញ។
No comments:
Post a Comment